Heat Exhaustion (အပူလက်ပန်းကျခြင်း )

အကျဉ်းရှင်းလင်းချက်

             အပူ လက်ပန်းကျခြင်းဆိုသည်မှာ ခန္ဓာကိုယ်တွင်အပူချိန်လွန်ကဲပြီး ချွေးထွက်လွန်ခြင်း ၊ နှလုံးခုန်မြန်လာခြင်းတို့ဖြစ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ရာသီဥတုပူလွန်းခြင်း ၊ နေပူထဲတွင်နေရခြင်း အလုပ်လုပ်ရခြင်း လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းတို့ကြောင့် အဖြစ်မျာပြီး ကုသမှုမခံယူလျှင် အပူကြီး၍လေဖြတ်ခြင်းဖြစ်သွားနိုင်သည် ။ 

လက္ခဏာများ

အပူလက်ပန်းကျခြင်းဖြစ်လျှင် လက္ခဏာများမှာ ရုတ်ချည်းဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပြီး တဖြည်းဖြည်းပိုဆိုးလာတတ်သည် ။ 

- ချွေးထွက်လွန်ခြင်း 

- ပင်ပန်းခြင်း ၊ နုံးချိခြင်း 

- မူးနောက်နောက်ဖြစ်ခြင်း 

- အားနည်းခြင်း ၊ သွေးပေါင်ချိန်ကျခြင်း 

- ကြွက်တက်ခြင်း

- ခေါင်းကိုက်ခြင်း ၊ ပျို့အန်ခြင်း 

- ရာသီဥတုပူနေသာ်လည်း အေးစက်လာခြင်း ၊ အသားအရေများခြောက်သွေ့ပြီး ကြက်သီးမွေးညင်းများ ထလာခြင်း တို့ဖြစ်တတ်သည် ။ 

ဖြစ်ပွားရသော အကြောင်းရင်းများ

ရာသီဥတုပူချိန်တွင် ခန္ဓာကိုယ်မှအပူချိန်အလွန်မင်းမတက်စေရန် ချွေးထွက်ခြင်းဖြင့် အပူချိန်ထိန်းသိမ်းရသည် ။ သို့သော် အပူလွန်သောအချိန်တွင် အလွန်အမင်းလှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်သောအခါ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ပြန်လည်အေးအောင်မလုပ်နိုင်တော့ပဲ အပူလက်ပန်းကျခြင်း သတိလစ်ခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။ 

ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးခြင်း ၊ အရက်သောက်သုံးခြင်း ၊ အကျီင်္အထူများထပ်ဝတ်ခြင်း တို့ကြောင့်လဲ ဖြစ်စေတတ်သည်။ အပူလက်ပန်းကျခြင်းဖြစ်လျှင်  ချက်ချင်းကုသမှု ခံယူရန်လိုအပ်သည်။ သို့မဟုတ်ပါက သတိလစ်ခြင်း အသက်ဆုံးရှုံးခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်တတ်သည် 

ဖြစ်နိုင်ချေများသူများ

အများအားဖြင့် 

- ကလေးငယ်များနှင့်လူကြီးများ 

- အဝလွန်သူများ

- အရိပ်၊ အအေးခန်းတွင်နေနေကြသူများ နေပူထွက်ရခြင်း 

- အအေးပိုင်းဒေသနေထိုင်သူများ အပူပိုင်းရောက်ရှိခြင်း

- ပူနွေးသည့်အပြင်ပတ်ဝန်းကျင်သည် ရေငွေ့ဓာတ်များ၍စွတ်ဆိုနေခြင်း တို့တွင် ပို၍ဖြစ်နိုင်သည်။ 

နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာများ

မကုသပဲထားလျှင် အပူလေဖြတ်ခြင်း ၊ သတိလစ်ခြင်း ၊ အပူချိန် 104F နှင့်အထက်ရောက်ရှိပြီး အသက်အန္တရယ်ထိခိုက်ခြင်း အထိဖြစ်တတ်သည်။ 

စစ်ဆေးမှုများ

အပူချိန်တိုင်းခြင်း 

သွေးစစ်ခြင်း 

ဆီးစစ်ခြင်း

ကြွက်သားလုပ်ဆောင်မှုများ စစ်ဆေးခြင်း 

ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း တို့ပြုလုပ်ပြီး စစ်ဆေးနိုင်ပါသည် 

ကုသခြင်း

- အေးမြ၍အရိပ်ရသော နေရာတွင်နားနေခိုင်းခြင်း 

- အေးသောအချိုရည် များတိုက်ခြင်း 

- ရေအေးအေးနှင့်ရေပတ်တိုက်ခြင်း ၊ ရေလောင်းပေးခြင်း 

- ချောင်ချိသောအဝတ်များဝတ်ဆင်ပေးခြင်း 

-လိုအပ်လျှင်အကြောဆေးသွင်းခြင်း 

ကာကွယ်ခြင်း

အရောင်ဖျော့သော ချောင်ချောင်ချိချိရှိသော အဝတ်များဝတ်ဆင်ခြင်း 

ပူပြင်းသောနေရောင်များကိုရှောင်ကျဉ်ခြင်း 

အေးမြအရိပ်ရသောနေရာတွင်နေခြင်း

ရေနှင့်ဓာတ်ဆားများ လုံလောက်စွာသောက်သုံးခြင်း 

အပူလွန်နေသောနေရာများရှောင်ကျဉ်ခြင်း ဥပမာနေရောင်အောက် ကြာရှည်စွာရပ်ထားသော ကားပေါ်သို့ ချက်ချင်းဝင်ခြင်း 

Ref Mayo clinic 

by Dr Aung Khant Ko